Kompostowanie polega na przetworzeniu odpadów organicznych przy wykorzystaniu drobnoustrojów na naturalnej zasadzie zamkniętego obiegu materii w środowisku. Innymi słowy jest to naśladowanie procesów naturalnie występujących w przyrodzie, jednakże skoncentrowane na mniejszej przestrzeni i sprawniejsze. W rozdrobnionych odpadach organicznych poddanych kompostowaniu, przy zachowaniu odpowiedniego stopnia wilgotności i dostępu powietrza oraz przy obecności mikroorganizmów (głownie bakterii), grzybów i niektórych bezkręgowców (dżdżownic) zachodzą dwa procesy biochemiczne:
1. mineralizacja materii organicznej (rozkład związków organicznych, w wyniku którego powstaje woda, dwutlenek węgla oraz energia cieplna, ponadto azotany, siarczany, fosforany i inne związki mineralne),
2. humifikacja – czyli łączenie się składników rozkładu w wielkocząsteczkowe substancje próchniczne).

Dojrzały kompost można stosować bez żadnych ograniczeń ilościowych do nawożenia gleby.

W celu uzyskania wartościowego kompostu do kompostowania można wykorzystać:
• miękkie części uprawianych roślin,
• ściętą trawę, liście, drobne gałęzie, chwasty, małe kawałki drewna, spadłe owoce,
• odpady po owocach i warzywach,
• resztki produktów mleczarskich,
• stary chleb,
• fusy po herbacie i kawie z filtrem jeśli jest papierowy, herbata ekspresowa,
• skorupki od jajek.
Do kompostowania nie należy przeznaczać:
• kości, mięsa, gotowanych warzyw,
• zepsutej żywności, płynnych resztek jedzenia, bardzo tłustego i bardzo słonego jedzenia,
• odchodów zwierzęcych,
• tkanin, materiałów nieorganicznych, sztucznych materiałów organicznych,
• papieru, papierosów,
• materiałów i substancji zanieczyszczonych (np. zawierających metale ciężkie lub toksyczne związki organiczne).
• skórek abananów, resztki owoców cytrusowych,
Ważnym elementem jest odpowiednie rozdrobnienie odpadów dodawanych do kompostu. Optymalna wielkość cząstek do kompostowania naturalnego w pryzmie wynosi 25-40 mm średnicy.

Każdy w swoim przydomowym ogródku może przeprowadzać proces kompostowania.

Zapewnienie prawidłowego przebiegu procesu można osiągnąć poprzez spełnienie następujących warunków:
• pryzmy bądź kompostownik powinny być zlokalizowane w miejscach osłoniętych od wiatru i zacienionych, co zapewni mniejszą utratę wilgotności kompostu (w okresie upałów wskazane jest nawet podlewanie wodą w celu utrzymania odpowiedniej wilgotności), z drugiej strony zbyt głębokie ocienienie nie jest wskazane, może utrudniać odpowiednie nagrzewanie pryzmy, co spowolni proces;
• pryzma lub materiał w kompostowniku powinny być ułożone warstwowo, na dole powinna być warstwa podtrzymująca i zapewniająca przewietrzanie (np. połamane gałęzie), następnie warstwa materiału, którego zadaniem będzie pochłanianie wody z cenną zawartością substancji mineralnych wymywanych z górnych warstw (np. torf, słoma lub już rozłożony kompost), następnie należy układać kolejne warstwy odpadów organicznych, które nie powinny być zbyt grube ani zbite i powinny być przekładane niewielkimi warstwami ziemi ogrodowej lub torfu (najlepiej, aby kolejne warstwy pryzmy miały urozmaicony skład różnych odpadów organicznych);
• jeśli stosujemy kompostownik, powinna to być konstrukcja zapewniająca odpowiednie przewietrzanie materiału;
• kilka razy w roku pryzma powinna być przerabiana, tzn. warstwy kompostowanego materiału powinny być przełożone w taki sposób, aby wierzchnie warstwy znalazły się w jej wnętrzu (można kupić obrotowy kompostownik, który ułatwi to zadanie);
• w razie potrzeby materiał powinien być zaszczepiony, tzn. powinniśmy dostarczyć mu odpowiednich kultur mikroorganizmów, zazwyczaj rozwijają się one same, trafiając do materiału ziemi lub dodanego kompostu rozłożonego, ponadto dostępne są gotowe preparaty kompostujące, które można zakupić w sklepach ogrodniczych.
Zakładając kompost warto ustrzec się przed popełnieniem kilku błędów np.:
• dodawanie do pryzmy resztek roślin, które były porażone przez choroby (mogą one być źródłem zakażenia w kolejnych latach),
• dodawanie związków wapnia (wapń wprawdzie przyspiesza rozkład substancji organicznej, ale niestety również pozbawia ją bardzo potrzebnego azotu),
• umieszczanie kompostu w dołach lub zbiornikach betonowych (niewskazane ograniczenie dostępu powietrza),
• dodawanie materiału niedostatecznie rozdrobnionego i układanie zbyt grubych jego warstw (co również ogranicza dostęp powietrza).

Kompostowanie jest bardzo pożądanym sposobem unieszkodliwiania odpadów biodegradowalnych.

Pozwala na uzyskanie cennego nawozu do wykorzystania w ogrodzie oraz pozwala znacznie zmniejszyć ilość odpadów trafiających na składowisko. Dlatego namawiamy wszystkich, którzy mają taką możliwość, aby zakładali kompostowniki.

Regulacje prawne kompostownika na działce.

Podstawowym aktem prawnym w tym zakresie jest Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, który w § 36 wskazuje szczegółowe warunki lokalizacji tego typu rządzeń:
Zgodnie z nim odległość pokryw i wylotów wentylacji ze zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe, dołów ustępów nieskanalizowanych o liczbie miejsc nie większej niż 4 i podobnych urządzeń sanitarno-gospodarczych o pojemności do 10 m3 powinna wynosić co najmniej:
1) od okien i drzwi zewnętrznych do pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz do magazynów produktów spożywczych – 15 m;
2) od granicy działki sąsiedniej, drogi (ulicy) lub ciągu pieszego – 7,5 m.
W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej odległości, o których mowa w ust. 1, powinny wynosić co najmniej:
1) od okien i drzwi zewnętrznych do pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi – 5 m, przy czym nie dotyczy to dołów ustępowych w zabudowie jednorodzinnej;
2) od granicy działki sąsiedniej, drogi (ulicy) lub ciągu pieszego – 2 m.
Odległości pokryw i wylotów wentylacji z dołów ustępów nieskanalizowanych o liczbie miejsc większej niż 4 oraz zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe i kompostowników o pojemności powyżej 10 m3 do 50 m3 powinny wynosić co najmniej:
1) od okien i drzwi zewnętrznych do pomieszczeń wymienionych w ust. 1 pkt 1 – 30 m;
2) od granicy działki sąsiedniej – 7,5 m;
3) od linii rozgraniczającej drogi (ulicy) lub ciągu pieszego – 10 m.
Właściwy organ w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w porozumieniu z państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, może ustalić dla działek budowlanych położonych przy zabudowanych działkach sąsiednich odległości mniejsze niż określone powyżej.
Dla kompostowników o pojemności powyżej 10 m3 do 50 m3 powinny wynosić co najmniej:
1) od okien i drzwi zewnętrznych do pomieszczeń wymienionych w ust. 1 pkt 1 – 30 m,
2) od granicy działki sąsiedniej – 7,5 m,
3) od linii rozgraniczającej drogi (ulicy) lub ciągu pieszego – 10 m.
Ogólne normy w zakresie korzystania ze swej nieruchomości reguluje także kodeks cywilny, gdzie w art. 144 kodeksu cywilnego wskazano, że „Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych”.

Właścicielom nieruchomości zamieszkałych zabudowanych budynkami jednorodzinnymi na terenie Gminy Kunice przysługuje zwolnienie w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi kompostujących bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostowniku przydomowym w wysokości 4,00 zł miesięcznie od każdej osoby zamieszkującej daną nieruchomość.
Treść uchwały nr XX/136/20 z dnia 30 września 2020r. w sprawie wyboru metody ustalenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki tej opłaty na terenie Gminy Kunice, regulującej powyższa zniżkę jest dostępna pod linkiem: https://www.kunice.pl/2020/10/20/zmiany-w-systemie-gospodarki-opadami-komunalnymi-na-terenie-gminy-kunice/